Jazda w trybie OUT to wyjątkowe rozwiązanie, które umożliwia kierowcom i przewoźnikom wykonywanie przewozów bez konieczności stosowania się do rygorystycznych przepisów dotyczących czasu pracy. Jednak jego zastosowanie wiąże się z koniecznością odpowiedniego dokumentowania i rozliczania czasu pracy, by uniknąć problemów podczas kontroli. W tym artykule wyjaśniamy, czym jest tryb OUT, kiedy można go stosować i jak prawidłowo rozliczać pracę kierowcy w tym trybie, zapewniając zgodność z przepisami prawa.
Co to jest tryb OUT?
Definicja trybu OUT
Tryb OUT odnosi się do sytuacji, w której kierowca pojazdu wykonuje zadania wyłączone spod przepisów dotyczących czasu pracy kierowców, określonych w Rozporządzeniu 561/2006. Przykładowo, może to dotyczyć:
- Pojazdów używanych w promieniu do 100 km od bazy firmy i nieprzewożących towarów handlowych.
- Przewozów niekomercyjnych, np. w celach prywatnych.
- Przewozów realizowanych przez pojazdy o masie poniżej 2,5 tony.
Kiedy można zastosować tryb OUT?
Tryb OUT można zastosować w przypadkach, gdy przewozy nie podlegają przepisom Rozporządzenia (WE) nr 561/2006, takich jak używanie pojazdów o dopuszczalnej masie całkowitej poniżej 2,5 tony, realizowanie przewozów niekomercyjnych (np. w celach prywatnych) lub wykonywanie zadań w promieniu do 100 km od siedziby firmy, jeśli nie dotyczą one przewozów zarobkowych. Ważne jest, aby spełnione były określone warunki wyłączeń, np. związane z charakterem pojazdu lub specyfiką przewozu, co pozwala na stosowanie tego trybu bez naruszania przepisów prawa.
Jak dokumentować jazdę OUT w tachografie?
Obowiązki kierowcy i pracodawcy – jak rejestrować czas pracy kierowców
Choć tryb OUT wyłącza obowiązek przestrzegania przepisów o czasie pracy kierowców, to nie zwalnia z prowadzenia dokumentacji. Pracodawca i kierowca muszą:
- Odnotowywać aktywności kierowcy – np. na wykresówkach lub w plikach cyfrowych z tachografu.
- Prowadzić ewidencję czasu pracy kierowcy – również w trybie OUT, w celu zapewnienia zgodności z polskim Kodeksem Pracy.
Karty drogowe a tryb OUT
W przypadku jazdy w trybie OUT zaleca się prowadzenie szczegółowych kart drogowych. Powinny one zawierać m.in.:
- Datę i godzinę rozpoczęcia oraz zakończenia pracy.
- Trasę przejazdu.
- Cel podróży.
Jak rozliczyć czas pracy kierowcy w trybie OUT w tachografie?
Podstawy prawne dla korzystających z trybu OUT kierowców
Rozliczanie pracy w trybie OUT odbywa się na podstawie przepisów Kodeksu Pracy oraz ustawy o czasie pracy kierowców. Kluczowe zasady obejmują:
- Ustalenie liczby przepracowanych godzin w miesiącu.
- Uwzględnienie ewentualnych nadgodzin, jeśli praca kierowcy przekracza standardowy czas pracy.
- Wyliczenie dodatków za pracę w porze nocnej lub w dni wolne od pracy.
Rozliczanie jazdy bez użycia tachografu
W trybie OUT często nie ma obowiązku użycia tachografu, jednak kierowca nadal powinien odnotowywać czas pracy w innej formie, np. w postaci arkusza lub elektronicznej aplikacji. Pracodawca ma obowiązek przechowywania tych dokumentów przez okres minimum 3 lat. Szczególnie warto pamiętać o tym jeżeli prowadzimy firmę transportową. Jazda na OUT powinna być szczegółowo kontrolowana, aby nie doszło do błędów i kar dla takiego kierowcy.
Najczęstsze błędy w rozliczaniu pracy w trybie OUT
Brak dokumentacji
Jednym z najczęściej popełnianych błędów jest niewłaściwe dokumentowanie czasu pracy kierowców w trybie OUT. Może to prowadzić do problemów podczas kontroli Inspekcji Transportu Drogowego. Do rejestrowania swojej dodatkowej aktywności kierowcy powinni mieć dodatkowe urządzenie rejestrujące, dzięki mogą zweryfikować swoje aktywności.
Źle zdefiniowany tryb OUT
Nieprawidłowe stosowanie trybu OUT, np. w sytuacji, gdy przewóz faktycznie podlega przepisom Rozporządzenia 561/2006, może skutkować wysokimi karami. Funkcja OUT powinna być szczegółowo kontrolowana w każdej firmie, aby nie doszło do wysokich grzywn.
Korzyści i ryzyka związane z trybem OUT
Korzyści
- Elastyczność w planowaniu tras – brak konieczności przestrzegania określonych przerw czy czasu jazdy.
- Mniejsze koszty administracyjne – brak konieczności analizy danych z tachografów. Może to być dobre dla kierowców zawodowych w celu wykonania wszystkich zleceń. Nie potrzeba tachografu w pojeździe i dodatkowego wydruku z tachografu.
Ryzyka
- Kary za nieprawidłowe stosowanie trybu OUT – wynikające z błędnej interpretacji przepisów. Dodatkowe ograniczenia możliwości zastosowania tego przepisu.
- Problemy z ewidencją czasu pracy – brak odpowiednich dokumentów może być podstawą do sporów pracowniczych lub kontroli ITD.
Czy warto stosować tryb OUT w codziennej działalności?
Procedura związana zakresem stosowania trybu OUT powinna być dokładnie przemyślana. W firmach transportowych pojawiają się różne ograniczenia możliwości, dlatego należy dobrze przemyśleć ten wybór. Mimo wszystko niesie on korzyści w postaci uproszczeń administracyjnych, wiąże się także z pewnymi wyzwaniami. tachograf towarzyszy kierowcy zawodowemu niemalże ciągle w trasie. Niekiedy jednak kierowcy wybierają opcję OUT start, ponieważ jest wygodniejsza i mogą jeździć bez karty. Warto skonsultować się z ekspertem ds. transportu, aby upewnić się, że działalność jest prowadzona zgodnie z prawem.
Czy warto używać trybu OUT? Czy zdecydować się na śledzenie aktywności w tachografie?
Tryb OUT to rozwiązanie, które może znacząco ułatwić pracę kierowcy zawodowemu niemalże w każdej sytuacji, ale wymaga odpowiedniej wiedzy oraz staranności w dokumentowaniu i rozliczaniu czasu pracy. Przestrzeganie przepisów, prowadzenie dokładnej ewidencji oraz unikanie najczęstszych błędów to klucz do bezpiecznego i zgodnego z prawem korzystania z tego trybu.
Pamiętaj, że odpowiednie wdrożenie zasad trybu OUT nie tylko chroni przed potencjalnymi karami, ale także pozwala na bardziej efektywne zarządzanie flotą i czasem pracy kierowców.
