W tym wpisie zebrałem najważniejsze informacje dotyczące wymagań, jakie należy spełnić, aby uzyskać uprawnienia osoby zarządzającej transportem, czyli otrzymać certyfikat kompetencji zawodowych.
Wyróżniamy dwa rodzaje certyfikatu kompetencji zawodowych, w przewozie rzeczy oraz w przewozie osób. Oznacza to, że jeśli chcesz, być osobą zarządzającą w firmie transportowej czy też spedycyjnej, musisz posiadać wiedzę z zakresu transportu, potwierdzoną zdanym egzaminem i otrzymanym Certyfikatem Kompetencji Zawodowych.
Zacznijmy od tego, kim jest zarządzający transportem zgodnie z definicją zawartą w ROZPORZĄDZENIU PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY (WE) NR 1071/2009 z dnia 21 października 2009 r.
oznacza osobę fizyczną zatrudnioną przez przedsiębiorcę lub, jeżeli przedsiębiorca jest osobą fizyczną, tę osobę fizyczną lub, w razie potrzeby, inną osobę fizyczną wyznaczoną przez tego przedsiębiorcę na podstawie umowy, zarządzającą w sposób rzeczywisty i ciągły operacjami transportowymi przedsiębiorcy.
Jakie warunki należy spełnić, aby zostać osobą zarządzającą?
- Posiadać miejsce zamieszkania na terenie Wspólnoty,
- Zarządzający kieruję operacjami transportowymi w nie więcej niż czterech różnych przedsiębiorstwach, realizowanymi za pomocą połączonej floty, liczącej ogółem nie więcej niż 50 pojazdów,
- Posiadać wymagane kompetencje zawodowe, co oznacza, że jesteśmy zobowiązani uzyskać certyfikat kompetencji zawodowych.
- Cieszyć się dobrą reputacją, co oznacza, że nie wydano wobec osoby zarządzającej:
- wykonalnej decyzji administracyjnej lub wykonalnych decyzji administracyjnych o nałożeniu kary pieniężnej za poważne naruszenie określone w załączniku nr I do rozporządzenia Komisji (UE) 2016/403 z dnia 18 marca 2016 r.,
- nie orzeczono lub nie nałożono w drodze mandatu karnego lub mandatów karnych prawomocnie kary za wykroczenia stanowiące poważne naruszenie określone w załączniku nr I do rozporządzenia Komisji (UE) 2016/403,
- nie wydano wykonalnej decyzji administracyjnej o nałożeniu kary pieniężnej za najpoważniejsze naruszenie określone w załączniku nr IV do rozporządzenia (WE) 1071/2009,
- nie orzeczono lub nie nałożono w drodze mandatu karnego prawomocnie kary za wykroczenie stanowiące najpoważniejsze naruszenie określone w załączniku nr IV do rozporządzenia (WE) nr 1071/2009.
Wybrane najpoważniejsze naruszenia z załącznika nr IV do rozporządzenia (WE) nr 1071/2009.
- Przekroczenie maksymalnych sześcio lub czternastodniowych okresów prowadzenia pojazdu o co najmniej 25 %.
- Przekroczenie, w rozliczeniu dziennym, o co najmniej 50 % maksymalnego dziennego czasu prowadzenia pojazdu bez przerwy lub czasu odpoczynku trwającego nieprzerwanie przynajmniej 4,5 godziny.
- Brak tachografu lub ogranicznika prędkości lub korzystanie z nielegalnego urządzenia, które może zmieniać zapisy w urządzeniach rejestrujących lub ograniczniku prędkości, lub fałszowanie wykresów lub danych pobranych z tachografu lub karty kierowcy.
- Kierowanie pojazdem bez ważnego badania technicznego, lub z poważnym uszkodzeniem między innymi układu hamulcowego, kierowniczego, kół/opon, zawieszenia lub podwozia, które mogłoby stanowić bezpośrednie zagrożenie dla bezpieczeństwa drogowego prowadzące do podjęcia decyzji o unieruchomieniu pojazdu.
- Przewóz osób lub towarów bez ważnego prawa jazdy lub przez przedsiębiorcę, który nie posiada ważnej licencji wspólnotowej.
- Posługiwanie się przez kierowcę sfałszowaną kartą kierowcy, kartą, której nie jest posiadaczem lub którą otrzymał na podstawie fałszywych oświadczeń lub sfałszowanych dokumentów.
Jak uzyskać certyfikat?
Jednostką certyfikującą jest Instytut Transportu Samochodowego ITS, który przeprowadza egzaminy. Aby, przystąpić do egzaminu należy złożyć wypełniony wniosek o przystąpienie do egzaminu na certyfikat kompetencji zawodowych w transporcie drogowym. W Polsce szkolenie przygotowujące do egzaminu nie jest obowiązkowe, jednak zakres wiedzy jest bardzo obszerny co powoduje, że naprawdę ciężko jest się przygotować samodzielnie do egzaminu. Wymaga to od nas poświęcenia dużo czasu i samodyscypliny. Często dobrym rozwiązaniem jest skorzystanie z kursów przygotowujących do egzaminu, ponieważ odpowiednio przygotowany kurs na certyfikat kompetencji zawodowych oraz dobrze dobrana strategia pozwala na zaoszczędzenie czasu w przyswojeniu materiału. Po zdanym egzaminie i otrzymaniu certyfikatu jest on jednocześnie ważny w transporcie krajowym, jak również międzynarodowym.
Jaki jest zakres wiedzy?
Wiedza przy sprawdzaniu kompetencji zawodowych obejmuje co najmniej dziedziny wymienione poniżej, dotyczące – odpowiednio drogowego transportu rzeczy i drogowego przewozu osób. W odniesieniu do tych dziedzin kandydaci muszą posiadać poziom wiedzy konieczny do kierowania przedsiębiorstwem transportowym.
Prawo cywilne
- znać rodzaje umów zawieranych najczęściej w transporcie drogowym oraz wynikające z nich prawa i obowiązki;
- umieć negocjować prawnie wiążące umowy transportowe, zwłaszcza w odniesieniu do warunków przewozu; w odniesieniu do transportu drogowego rzeczy:
- być w stanie rozpatrywać roszczenia zleceniodawcy dotyczące odszkodowań z tytułu poniesionych strat lub uszkodzenia rzeczy podczas transportu lub z tytułu opóźnienia w dostawie oraz rozumieć, w jaki sposób takie roszczenie wpływa na jego odpowiedzialność umowną;
- znać uregulowania i obowiązki wynikające z Konwencji o umowie międzynarodowego przewozu drogowego towarów (CMR).
Prawo handlowe
- znać warunki i formalności dotyczące prowadzenia działalności na rynku, znać ogólne obowiązki spoczywające na przewoźnikach (rejestracja, prowadzenie rachunkowości itd.) oraz konsekwencje upadłości przedsiębiorstwa;
- posiadać odpowiednią wiedzę o różnych formach spółek handlowych oraz o zasadach ich zakładania i funkcjonowania.
Prawo socjalne
- rolę i funkcje różnych instytucji społecznych związanych z transportem drogowym;
- obowiązki pracodawców w zakresie ubezpieczenia społecznego pracowników przepisy regulujące umowy o pracę dla różnych kategorii pracowników zatrudnionych w przedsiębiorstwach transportu drogowego (formy umów, obowiązki stron, warunki i czas pracy, płatne urlopy, wynagrodzenie, naruszenie umowy);
- przepisy dotyczące czasu prowadzenia pojazdu, czasu odpoczynku i czasu pracy, w szczególności przepisy rozporządzenia (WE) nr 561/2006.
Prawo podatkowe
- podatku od wartości dodanej (VAT) od usług transportowych;
- podatku od niektórych pojazdów użytkowanych w drogowym transporcie rzeczy, opłat drogowych i opłat za korzystanie z infrastruktury;
- podatku dochodowego.
Działalność gospodarcza i zarządzanie finansami przedsiębiorstwa
- znać różne formy udzielanych kredytów (kredyt bankowy, akredytywa dokumentowa, depozyt gwarancyjny, kredyt hipoteczny, leasing, najem, faktoring itd.) oraz wynikające z nich opłaty i obowiązki;
- wiedzieć, czym jest bilans, jak się go sporządza i jak odczytuje;
- być w stanie odczytać i zinterpretować rachunek zysków i strat;
- być w stanie ocenić rentowność przedsiębiorstwa i jego sytuację finansową, w szczególności na podstawie wskaźników finansowych;
- być w stanie opracować budżet;
- znać składniki kosztowe przedsiębiorstwa (koszty stałe, koszty zmienne, kapitał obrotowy, amortyzacja itd.) oraz być w stanie wyliczyć koszt przypadający na pojazd, na kilometr, na przejazd lub na tonę;
- być w stanie sporządzić schemat organizacji zatrudnienia w przedsiębiorstwie oraz zaplanować wykonywanie pracy.
Dostęp do rynku
- znać przepisy dotyczące masy i wymiarów pojazdów w państwach członkowskich oraz procedury dotyczące wyjątków, stosowane w przypadku niestandardowych ładunków;
- być w stanie dokonywać doboru pojazdów i ich elementów (podwozia, silnika, układu transmisyjnego, systemu hamulcowego itd.) zgodnie z potrzebami przedsiębiorstwa;
- znać formalności związane z homologacją typu, rejestracją oraz przeglądem technicznym tych pojazdów
- być w stanie realizować procedury w celu spełnienia przepisów dotyczących przewozu towarów niebezpiecznych i odpadów.
Bezpieczeństwo drogowe
- wiedzieć, jakie kwalifikacje są wymagane od kierowców (prawo jazdy, zaświadczenia zdrowotne, zaświadczenia o sprawności itd.);
- być w stanie podjąć konieczne działania, aby zagwarantować, że kierowcy przestrzegają przepisów ruchu drogowego, zakazów i ograniczeń obowiązujących na terenie różnych państw członkowskich (ograniczeń prędkości, pierwszeństwa, ograniczeń postojowych, używania świateł, znaków drogowych itd.);
- być w stanie sporządzać instrukcje dla kierowców w celu kontrolowania przestrzegania przez nich wymogów bezpieczeństwa w zakresie stanu technicznego pojazdów, ich wyposażenia i ładunku, oraz w zakresie środków zapobiegawczych;
- być w stanie ustanawiać procedury stosowane w razie wypadku i wdrażać odpowiednie procedury w celu zapobiegania powtarzaniu się wypadków lub poważnych wykroczeń drogowych;
- być w stanie realizować procedury dotyczące bezpiecznego mocowania towarów i znać odpowiednie techniki; w odniesieniu do transportu drogowego osób:
- posiadać podstawową wiedzę z zakresu układu sieci drogowej w państwach członkowskich.
Jak wygląda egzamin?
Każda osoba ubiegająca się o certyfikat kompetencji zawodowych na terenie UE zdaje dwuczęściowy egzamin, który składa się z pytań pisemnych w postaci testu wielokrotnego wyboru (z czterema możliwymi odpowiedziami) oraz zadań pisemnych do rozwiązania.
- Test pisemny składa się z 64 pytań wielokrotnego wyboru z czterema możliwymi odpowiedziami obejmujących w każdym module po 8 losowo wybranych pytań – w zakresie transportu drogowego osób lub rzeczy.
- Zadanie egzaminacyjne składa się z dwóch przykładów praktycznych do rozwiązania, obejmujących w każdym z przykładów po minimum dwa pytania. Jeden z przykładów zawsze dotyczy znajomości zagadnień dotyczących czasu pracy kierowców, drugi dotyczy obliczenia kosztów zatrudnienia pracowników lub wyliczenia rentowności inwestycji w przedsiębiorstwie transportowym.
Czas trwania każdej części egzaminu wynosi dwie godziny. A zatem na test mamy 2 godziny oraz na zadania pisemne również 2 godziny. Po zakończeniu pierwszej części tj. testów przysługuje nam 15-minutowa przerwa, warto z niej skorzystać.
Czy jest możliwe zwolnienia z części egzaminu?
Istnieje możliwość zwolnienia z części egzaminu, a dokładnie z testu pisemnego. Wynika ono z art. 38a ust.1 Ustawy z dnia 6 września 2001 r. o transporcie drogowym. Zwolnienie będzie dotyczyło zakresu dziedzin objętych programem studiów. Do wniosku należy dodatkowo złożyć:
- wypełnioną deklarację o zakresie zagadnień objętych programem studiów,
- dyplom ukończenia studiów wyższych przez Kandydata wraz z suplementem do dyplomu lub innym dokumentem potwierdzającym program tych studiów,
- świadectwo ukończenia studiów podyplomowych przez Kandydata.
Jakie są wymagania? Zasady zaliczenia egzaminu.
Kandydat musi uzyskać ze wszystkich części egzaminu tj. testu oraz zadania średnią wynoszącą przynajmniej 60 % ogólnej liczby punktów, przy czym z każdej części egzaminu musi uzyskać nie mniej niż 50 % możliwych do otrzymania punktów.
Test pisemny:
• udzielenie pełnej odpowiedzi na pytanie-1 punkt,
• udzielenie nieprawidłowej, niepełnej lub brak odpowiedzi-0 punktów.
Maksymalna liczba możliwych do uzyskania punktów wynosi 64.
Zadanie egzaminacyjne:
za każdą udzieloną odpowiedź można uzyskać od 0÷4 punktów:
• odpowiedź bardzo dobra-4 punkty,
• odpowiedź dobra-3 punkty,
• odpowiedź dostateczna-2 punkty,
• odpowiedź niepełna-1 punkt,
• odpowiedź nieprawidłowa lub brak odpowiedzi-0 punktów.
Ocena za każde pytanie posiada wagę równą 4.
Maksymalna liczba możliwych do uzyskania punktów wynosi 64 (4 pytania x 4 ocena x 4 waga = 64).
Warunkiem zaliczenia testu pisemnego oraz zadania egzaminacyjnego
jest uzyskanie, co najmniej 50% możliwych do otrzymania punktów z każdej części czyli po 32 punkty, ale egzamin uważa się za złożony z wynikiem pozytywnym w przypadku uzyskania przez osobę egzaminowaną z dwóch części, co najmniej 60% ogólnej liczby punktów. (tj. 64+64=128-maksymalna do uzyskania liczba punktów, minimalna liczba punktów 77).
Przykład:
• testy 32 pkt.-50%
• zadania 45 pkt.-70%
Wynik końcowy: 77 pkt.-co daje 60% ogólnej liczby punktów, wynik końcowy egzaminu jest pozytywny.
Co w przypadku kiedy uzyskałem certyfikat kompetencji zawodowych wyłącznie krajowy?
Mam dobrą wiadomość dla osób, które uzyskały wyłącznie certyfikat kompetencji zawodowych w transporcie krajowym przed 4 grudnia 2011r. a więc przed wejście w życie przepisów Rozporządzenia 1071/2009, stały się one ważne także w transporcie międzynarodowym, bez konieczności zdawania dodatkowego egzaminu rozszerzającego o transport międzynarodowy.
Jak długo jest ważny certyfikat?
Certyfikat Kompetencji Zawodowych jest ważny bezterminowo, jednak warto odbywać cykliczne szkolenia w celu aktualizacji wiedzy.
To, czym chce, Cię dziś zainteresować, jest tworzony przeze mnie kurs online przygotowujący do uzyskania certyfikatu kompetencji zawodowych. Dzięki niemu poradzisz sobie z uzyskaniem, certyfikatu kompetencji zawodowych szybciej niż myślisz. Zobacz szczegóły naszego rozwiązania klikając w ten link
